Phân biệt roto và stato. Cấu tạo và công dụng của từng loại

Nhiều người dùng thường không không phân biệt được roto và stato cũng như chưa hiểu hết về cấu tạo và công dụng của từng loại. Chính vì thế, trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải thích cho các bạn về hai bộ phận này.

Roto và stato là gì?

Khái niệm về Roto

Rotor (phần quay) là phần chuyển động, phần quay của máy và có trong động cơ điện hoặc máy phát điện. Roto hoạt động nhờ vào lực tương tác giữa các cuộn dây và các từ trường điện tích, tạo ra một mô men xoắn xoay quanh trục quay của nó.

Khái niệm về Stato

Stato (phần tĩnh) là phần động cơ đứng yên, không chuyển động của hệ thống máy quay và thường được sử dụng cho máy phát điện, máy khoan, động cơ điện, rotor sinh học hoặc còi báo động.

Stato có thể hoạt động linh hoạt như một nam châm (tác dụng với rotor để tạo chuyển động) hoặc hoạt động như phần ứng, nhận được ảnh hưởng của stator từ di chuyển cuộn dây trường trên rotor, tùy thuộc vào hình dạng và cấu tạo của động cơ điện.

Khi stato hoạt động như một nam châm điện, cuộn dây sinh lực được gọi là các cuộn dây hoặc trường quanh co.

Cấu tạo của roto và stato

Cấu tạo của động cơ Roto

Rotor bao gồm 3 bộ phận chính lõi thép, dây quấn và trục máy:

• Lõi thép roto gồm các lá thép kỹ thuật điện được lấy từ phần bên trong của lõi thép stato ghép lại, mặt ngoài dập rãnh để đặt dây quấn, ở giữa có dập lỗ để lắp trục.

• Trục máy không đồng bộ làm bằng thép, trên đó gắn lõi thép roto.

• Dây quấn roto có hai kiểu : roto ngắn mạch còn gọi là roto lồng sóc và roto dây quấn.

Cấu tạo của động cơ Stato

Stator gồm hai bộ phận chính là lõi thép và dây quấn: 

• Lõi thép stato có dạng hình trụ, từ các lá thép kỹ thuật điện, có dập rãnh bên trong,  ghép lại tạo thành các rãnh theo hướng trục.  Lõi thép được ép vào trong vỏ máy

• Dây quấn stator thường được làm bằng dây đồng có bọc cách điện và đặt trong các rãnh của lõi thép. Dòng điện xoay chiều ba pha chạy trong dây quấn ba pha stato sẽ tạo nên từ trường quay. 

Ngoài ra, stato còn có vỏ máy và nắp máy, thường được làm bằng gang.

So sánh roto và stato

Stato và roto giống nhau ở điểm nào?

Từ cấu tạo của roto và stato mà chúng tôi đã chia sẻ ở trên thì chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy rằng điểm chung giống nhau của động cơ điện roto và stato là chúng đều có lõi thép và dây quấn.

Cũng chính vì lý do này mà khá nhiều người khi mới tiếp xúc với hai động cơ thì thường bị nhầm lẫn với nhau.

Phân biệt giữa stato và rotor

Để nói về điểm khác biệt lớn nhất giữa stato và roto thì đó chính là stato là phần cố định còn roto là phần quay (phần chuyển động) của động cơ. Cụ thể:

• Stato: tạo ra từ trường và cơ chế để hỗ trợ động cơ. gồm các bộ phận lõi, stato quanh co và khung. Các cuộn dây được nhúng vào lõi. Sau đó tạo ra lực điện động cảm ứng khi dòng điện chảy qua bộ phận lõi để đạt được chuyển đổi năng lượng điện. Chức năng chính của giá đỡ là cố định và hỗ trợ lõi stator.

• Roto: gồm một lõi roto, một rotor quanh co và trục. Các rotor cũng là một phần của mạch từ của động cơ.Cuộn dây roto tạo ra lực điện từ, tạo ra momen điện từ thông qua dòng điện. Trục là thành phần chính hỗ trợ trọng lượng của rotor, truyền tải moment và kết quả công suất cơ.

Trên đây là những kiến thức cơ bản liên quan đến roto và stato mà các bạn cần biết.